Behçet hastalığı ve tedavisi, kompleks bir uygulama gerektirmektedir. 1937 yılında tanımlanan bir hastalıktır ve adını Prof. Dr. Hulusi Behçet’ten almaktadır. Behçet hastalığı, bulaşıcı hastalıklardan değildir. Behçet hastalığının belirtilerine bakıldığında; insan vücudunun bütün sistemlerini etkileyen belirtileri bulunan bir rahatsızlıktır. Özellikle ağız ve genital bölgede yara oluşumu gözlenmektedir ve bu yaralar tekrarlamaktadır. Ağız bölgesindeki yaralar 1-2 gün içerisinde geçebileceği gibi oldukça uzun süre de gözlenebilmektedir. Eklemlerde yapısal hasara neden olmadığı için kalıcı bir sakatlığa yol açmamaktadır.

Behçet Hastalığının Oluşmasının Nedenleri Nelerdir?

Behçet hastalığının sebeplerine bakıldığında; net bir neden tespit edilememiştir. Genetik faktörlerin yanı sıra; virüs ve çevresel faktörler de behçet hastalığına neden olabilmektedir. İnsanların vücutlarının kendi dokularına karşı açtıkları savaş sonucunda oluşan bir hastalıktır.

Behçet Hastalığı Kimlerde Daha Sık Görülmektedir?

Behçet hastalığının görüldüğü kişiler; genellikle Orta ve Uzak Doğu toplumları olmaktadır. Bunun nedeni ise; genetik geçiş ve aile kalıtımı olmaktadır. Hastaların HLA-B5 taşıyıcılığının olması durumunda; behçet hastalığına yakalanma olasılıkları yüksektir. 20 ile 30 yaş aralığında daha sık görülmektedir. Çocuklarda ve ileri yaştaki bireylerde daha nadir görülmektedir. Kadınlarda ve erkeklerde, yakın oranlarda görülen bir hastalıktır. Ancak hastalığın önemli belirtilerinden olan göz ve damar tutulumları, genç erkeklerde daha fazla görülmektedir. Türkiye’de behçet hastalığının görülme oranına bakıldığında; 100.000 yetişkinde 20 ile 421 kişi arasında görüldüğü düşünülmektedir.

Behçet Hastalığının Görülen Belirtileri Nelerdir?

Behçet hastalığının semptomları hastadan hastaya göre farklılık göstermektedir. Bu belirtiler ise aşağıdaki gibidir:

Ağız içerisinde içinde küçük oyuklar olan yaraların oluşması ve tekrarlayan ağrı hissedilmesi; behçet hastalığının en sık görülen belirtileri arasındadır. Bu yaralar aft olarak da bilinmektedir.

Genital bölgede yara oluşumu gözlenmektedir. Özellikle erkek hastalarda peniste ve testis torbasında yara oluşumu görülmektedir. Bu yaralar iz bırakmaktadır. Kadınların genital bölgedeki yaraları, ağız bölgesinde çıkan yaralar ile benzer özelliklere sahiptir. Dış genital organları etkileyen bir yara olmaktadır.

Henüz ergenliğe girmemiş olanlarda; derinin kabarması, şişmesi, kızarması, ağrı oluşumu görülmektedir. Bacaklarının üstünde ceviz büyüklüğünde, sert, kırmızı, uç vermeyen lezyon oluşumu da gözlenebilmektedir. Ergenlik dönemini atlatmış olanlarda ise; sivilceye benzer bir lezyon oluşmaktadır.

Behçet hastalığının belirtilerini gösteren bireyde, üç yıl içerisinde göz tutulumu gerçekleşebilmektedir. Gözlerinin ışığa karşı hassas olduğunu fark etmesinin yanı sıra; bireyin gözleri ağrımaktadır ve gözlerinde kızarıklık oluşmaktadır. Hem arkadan hem de ön kısımdan tutulan gözler, görme kaybı gibi problemlere yol açabilmektedirler. Süreç içerisinde devamlı olarak yaşanacak bir durum olmaktadır.

El, ayak bilekleri, diz ve dirsek eklemlerinde iltihap oluşan hastalarında behçet hastalığından şüphelenilmektedir. Eklem bölgelerinde şişlik ve ağrı hissi olmaktadır.

Küçük yaştaki bireylerde nörolojik tutulum ile kendisini göstermektedir. Oldukça tehlikeli bir belirtidir. Sara nöbeti, baş ağrısı, ense sertliği, bilinç bulanıklığı, inme, kişilik değişikliği gibi durumlar yaşandığında; behçet hastalığı belirtisi olarak kabul edilmektedirler.

Bacakların üst bölümündeki toplardamarlarda şişlik oluşmaktadır. İltihap dolayısı ile damarda pıhtı oluşmaktadır. Ayrıca şiddetli ağrı ve acı hissetmektedirler.

Gastrointestinal sistemde ülser oluşumu görülmektedir.

Behçet Hastalığının Teşhisi Nasıl Konmaktadır?

Behçet hastalığının tanısı için paterji testi yapılmaktadır. Bu test yapılırken öncelikle deri altına bir çözelti enjekte edilmektedir. Sarı uçlu bir iğne ucu ile 2 cm’lik mesafelerde delme işlemi yapılarak da çözelti uygulanabilmektedir. Ardından hastanın 48 saat sonrasında cildine bakılmaktadır. Deride sivilceye benzeyen kabarıklıklar ve kızarıklıklar oluşur ise; hastanın behçet hastalığı teşhisi konmaktadır. Hastanın başka hastalıklarının olmadığı konusunda kesin bir sonuca varabilmek için kan testi de yapılabilmektedir.

Behçet Hastalığının Tedavisi Nasıl Uygulanmaktadır?

Behçet hastalığının tedavisi, hastaların şikayetlerini azaltmaya yöneliktir. Günümüzde behçet hastalığını ortadan kaldırabilecek bir tedavi henüz bulunmamaktadır. Tedavinin uygulanma şekli ise; hastanın behçet hastalığının görüldüğü bölgeye göre farklılık göstermektedir. Behçet hastalığının tekrarlamaması için ağız ve genital ülserler, cilt ve eklem bulgularına kolşisin, steroidler, steroid olmayan anti-inflamatuar ilaçlar ve topikal pomadlardan bazıları denenebilmektedir. Ancak eğer hastanın behçet hastalığı daha ileri boyutta ise; siklofosfamid, azatioprin, siklosporin, anti-TNF ilaçları, yüksek doz steroid tedavileri bir çözüm yolu olabilmektedir.

Behçet hastalığının tedavisi oldukça zaman almaktadır. İlaçla tedavi, fizik tedavi, rehabilitasyon, psikolojik önlemler ve cerrahi tedavi olmak üzere birçok tedavi yöntemi bulunmaktadır. Ayrıca bu süreç içerisinde hastanın düzenli olarak kan testlerinin ve göz muayenesinin yapılması gerekmektedir. Bu şekilde tedaviye nasıl bir yön verilmesi gerektiğine karar verilmektedir. Hastalığa neden olan durumlar tespit edilerek tedavi uygulanmaktadır. Behçet hastalığının tedavisinin doktor kontrolünde yapılması gerekmektedir.

Behçet Hastalığı İle İlgili Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?

Behçet hastalığı için önemli noktalara bakıldığında; bu hastalık, bireylerin sosyal hayatlarına karşı engel oluşturmamaktadır. Günlük hayatlarında işe veya okula gitmeye devam edebilmektedirler. Ancak belirtilerin ilerlemesi ve hastalığın ağır geçmesi durumunda; günlük hayatlarına devam etmekte zorlanabilmektedirler. Aktif eklem tutulumları dolayısı ile hastalar spor yapabilmektedirler. Tedavi sürecinde stresten uzak durmaları, dengeli ve düzenli beslenmeleri gerekmektedir. Genital aftı olanlar bu süreçte cinsel ilişkiye giremeyebilmektedirler. Fakat hamile bir kadında behçet hastalığı var ise; bu durum doğum yapmasına engel olmamaktadır.

Behçet hastalarının bazıları tamamen iyileşebilmeyi başarabilmektedir. Ancak bazılarında behçet hastalığı kronik hale gelmektedir ve süreç içerisinde sık sık alevlendiği görülmektedir. Alternatif tedavi yöntemlerinin bulunduğunu bir hastalıktır. Ancak henüz herhangi bir alternatif tedavi yönteminin bu hastalık üzerinde kesin tedavi etkisi olduğu saptanmamıştır. Hastaların bu süreçte tıbbi tedaviyi bırakıp alternatif tedaviye yönelmesi oldukça sakıncalı olmaktadır. Dolayısı ile tıbbi tedaviyi uygularken, destekleyici olarak uygulanabilecek alternatif tedavilere başvurabilmektedirler.

Bir önceki yazımız olan Topuk Dikeni Belirtileri ve Karbonat İle Tedavisi başlıklı makalemizde karbonat topuk dikeni, topuk dikeni ve topuk dikeni çözümleri hakkında bilgiler verilmektedir.